หลายคนอาจคุ้นเคยกับโรคระบบทางเดินหายใจอย่าง ไข้หวัดใหญ่ RSV หรือโควิด-19 แต่น้อยคนนักจะรู้จัก hMPV หรือ Human Metapneumovirus ทั้งๆ ที่ไวรัสชนิดนี้แพร่กระจายได้ง่าย โดยเฉพาะในกลุ่มเด็กเล็ก ผู้สูงอายุ และผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง บทความนี้จะพาคุณไปทำความรู้จักกับ hMPV ตั้งแต่สาเหตุ อาการ การติดต่อ การรักษา ไปจนถึงการป้องกัน เพื่อให้คุณรู้ทัน และพร้อมรับมือกับไวรัสตัวร้ายนี้
hMPV (Human Metapneumovirus) คืออะไร?
hMPV หรือ Human Metapneumovirus คือเชื้อไวรัสที่อยู่ในตระกูล Paramyxoviridae ซึ่งเป็นตระกูลเดียวกับไวรัสโรคหัด หัดเยอรมัน และคางทูม ถูกค้นพบครั้งแรกเมื่อปี ค.ศ. 2001 โดยนักวิจัยชาวเนเธอร์แลนด์ จัดเป็นไวรัสที่ก่อให้เกิดการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจส่วนล่าง พบได้บ่อยในช่วงปลายฝนต้นหนาว และสามารถพบได้ตลอดทั้งปี
อาการของ hMPV
hMPV สามารถก่อให้เกิดอาการได้ตั้งแต่เล็กน้อยไปจนถึงรุนแรง โดยอาการที่พบบ่อย ได้แก่:
- ไข้
- ไอ
- น้ำมูกไหล
- คัดจมูก
- เจ็บคอ
- หายใจลำบาก หายใจมีเสียงหวีด
- ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ
- อ่อนเพลีย
ในกลุ่มเสี่ยง เช่น เด็กเล็ก ผู้สูงอายุ ผู้ที่มีโรคประจำตัว หรือมีภูมิคุ้มกันบกพร่อง hMPV อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงได้ เช่น ปอดอักเสบ, หลอดลมอักเสบ, หอบหืดกำเริบ, หูชั้นกลางอักเสบ
hMPV ติดต่อได้อย่างไร?
ไวรัส hMPV ติดต่อได้ง่ายๆ ผ่านทาง น้ำมูก น้ำลาย การไอ จาม หรือการพูดคุย ซึ่งเราอาจหายใจหรือสัมผัสเชื้อเหล่านี้โดยที่เราไม่รู้ตัว
การวินิจฉัยโรค hMPV
เนื่องจากอาการของ hMPV มีความคล้ายคลึงกับโรคไข้หวัดใหญ่และ RSV การวินิจฉัยจึงอาจทำได้ยากโดยอาศัยเพียงอาการทางคลินิก แพทย์มักใช้การตรวจวินิจฉัยจากสารคัดหลั่งในโพรงจมูกหรือคอด้วยวิธี PCR (Polymerase Chain Reaction) ซึ่งเป็นวิธีที่มีความแม่นยำสูง
การรักษาโรคที่เกิดจาก hMPV
ปัจจุบันยังไม่มียาต้านไวรัสเฉพาะสำหรับ hMPV การรักษาจึงเป็นการรักษาตามอาการ เช่น:
- ให้ยาลดไข้และยาแก้ไอ
- ดื่มน้ำมาก ๆ เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ
- พักผ่อนให้เพียงพอ
- ใช้ออกซิเจนเสริมในกรณีที่มีภาวะหายใจลำบาก
หากผู้ป่วยมีอาการรุนแรง เช่น หายใจเร็ว หายใจลำบาก หรือมีภาวะแทรกซ้อน ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
การป้องกัน hMPV
แม้จะยังไม่มีวัคซีนป้องกัน hMPV แต่เราสามารถป้องกันตนเอง และคนที่คุณรักจากไวรัสชนิดนี้ได้ โดย
- ล้างมือบ่อยๆ ด้วยสบู่และน้ำ อย่างน้อย 20 วินาที โดยเฉพาะหลังสัมผัสสารคัดหลั่ง หรือพื้นผิวต่างๆ
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสใบหน้า โดยเฉพาะ ตา จมูก ปาก โดยไม่จำเป็น
- สวมหน้ากากอนามัย เมื่ออยู่ในที่ชุมชน หรือเมื่อต้องดูแลผู้ป่วย
- ทำความสะอาด และฆ่าเชื้อ พื้นผิวที่สัมผัสบ่อยๆ
- หลีกเลี่ยงการใกล้ชิดกับผู้ป่วย ที่มีอาการระบบทางเดินหายใจ
- สอนให้เด็กๆ ล้างมือ และปิดปาก ปิดจมูก เมื่อไอหรือจาม
hMPV เป็นไวรัสที่หลายคนอาจมองข้าม แต่สามารถก่อให้เกิดอาการรุนแรงได้ โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยง ดังนั้น การรู้ทันอาการ การติดต่อ และการป้องกัน จึงเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อสุขภาพที่ดี ห่างไกลจากไวรัสร้ายนี้ หากคุณ หรือคนในครอบครัวมีอาการป่วย โดยเฉพาะเด็กเล็ก และผู้สูงอายุ อย่านิ่งนอนใจ ควรรีบปรึกษาแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัย และการรักษาที่ถูกต้อง
